Thông tin chung về hoạt chất Ciprofibrate
Ciprofibrate thuộc nhóm thuốc Fibrat đã được sử dụng trong chỉ định điều trị rối loạn lipid huyết cụ thể hơn là hạ cholesterol và triglycerid huyết trong các chứng rối loạn lipid máu.
Dược lý và cơ chế tác dụng của Ciprofibrate
Dược lực học
Ciprofibrat là một dẫn xuất của Acid Fibric có khả năng cân bằng nồng độ Cholesterol và Triglycerid huyết tương, làm hạ nồng độ của các chỉ số này trong chứng rối loạn lipid huyết.
Cơ chế: ức chế tổng hợp Cholesterol ở gan và tăng sản xuất HDL-Cholesterol bảo vệ mạch. Từ đó cải thiện rõ rệt sự phân bố Cholesterol trong huyết tương.
Ngoài ra, Ciprofibrat còn có tác dụng chống kết tập tiểu cầu, tiêu Fibrin, giảm các biến cố mạch vành ở những người có HDL-Cholesterol thấp.
Dược động học
Ciprofibrat dễ dàng hấp thu qua đường tiêu hóa, đạt nồng độ cao nhất khoảng 2 giờ sau khi uống. Ciprofibrat liên kết mạnh với protein huyết tương và có thể đẩy một số hoạt chất ra khỏi vị trí gắn kết.
Nửa đời thải trừ kéo dài lên đến 17 giờ nên chỉ cần dùng 1 liều duy nhất trong ngày.
Thuốc thải trừ qua thận ở dạng không đổi
Công dụng và chỉ định của Ciprofibrate
Điều trị tăng Cholesterol huyết và tăng Triglycerid nội sinh. Cần kết hợp thêm với chế độ ăn kiêng dầu mỡ.
Chống chỉ định của Ciprofibrate
Chống chỉ định với bệnh nhân có mẫn cảm với thành phần của thuốc.
Bệnh nhân bị rối loạn chức năng gan nặng.
Bệnh nhân suy thận nặng, xơ gan, sỏi mật, hội chứng thận hư.
Không phối hợp với Fibrat khác.
Liều dùng và cách dùng của Ciprofibrate
Liều dùng
Liều hằng ngày 100mg/ngày.
Đối với người có suy thận vừa có thể sử dụng cách nhật với liều 100mg.
Cách dùng
Phối hợp cùng với chế độ ăn kiêng ít dầu mỡ, Ciprofibrate là một liệu pháp chữa triệu chứng dài hạn và được giám sát định kỳ.
Tác dụng không mong muốn của Ciprofibrate
| Thường gặp, ADR > 1/100 | Tiêu hóa | Chán ăn, buồn nôn, nôn, khó tiêu, tiêu chảy. |
| Ít gặp, 1/1 000 < ADR < 1/100 | Thần kinh | Nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, ngủ gà. |
| Da | Ban da, ngứa, mày đay, rụng tóc, mẫn cảm ánh sáng. | |
| Máu | Thiếu máu, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, tăng enzym gan. | |
| Cơ | Cảm giác đau cơ, yếu mệt, viêm cơ, tăng CPK. | |
| Hiếm gặp, ADR < 1/1 000 | Gan | Sỏi mật. |
| Sinh dục | Mất dục tính và liệt dương, giảm tinh trùng. | |
| Cơ | Tiêu cơ vân. |
Tương tác thuốc của Ciprofibrate
Fibrat: Tăng nguy cơ gây tiêu cơ vân và làm tăng nguy cơ chảy máu. Chống chỉ định phối hợp.
Statin: Tăng nguy cơ gây tiêu cơ vân. Chống chỉ định phối hợp.
Thận trọng khi sử dụng Ciprofibrat
Thận trọng với nguy cơ làm tổn thương cơ như tiêu cơ vân, đau cơ,… Khi có bất kỳ biểu hiện đau cơ, ngưng sử dụng thuốc và liên hệ với bác sĩ để được xử lý.
Thận trọng với bệnh nhân suy thận, hội chứng thận hư.
Lưu ý đến bệnh nhân có thiểu năng tuyến giáp. Đây cũng là nguy cơ tăng tỷ lệ biến chứng trên cơ của Fibrat.
Với trẻ em chỉ sử dụng thuốc khi rối loạn lipid nặng và có đáp ứng với thuốc.
Ngưng sử dụng sau 3-6 nếu thuốc không đáp ứng với tình trạng của cơ thể.
Một số trường hợp có tăng men gan, cần kiểm tra men gan đều đặn trong quá trình điều trị.Nếu AST và ALT tăng hơn gấp 3 lần giới hạn trên của bình thường, thì phải ngừng điều trị Ciprofibrat
Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú : Chưa có chỉ định sử dụng Ciprofibrat trên 2 đối tượng mang thai và cho con bú. Tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ chuyên khoa khi cần sử dụng trên 2 đối tượng này.
Cách bảo quản Ciprofibrate
Bảo quản kín trong đồ bao gói, tránh ánh sáng ở nhiệt độ 25 độ C.
Các dạng bào chế phổ biến của thuốc Ciprofibrate
Hiện nay trên thị trường có một số dạng bào chế của Ciprofibrate là Viên nén 100mg và Viên nang 100mg.
Ciprofibrat hiện nay có trong Danh mục thuốc tân dược thuộc phạm vi thanh toán của quỹ bảo hiểm y tế năm 2015.
Tài liệu tham khảo
- Tác giả D J Betteridge ( cập nhật năm 1993), Ciprofibrate–a profile, PubMed. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 20233)n)
- Dược thư quốc gia năm( cập nhật năm 2018), Ciprofibrat, Trang 393. Dược Thư Quốc Gia Việt Nam. Truy cập ngày tháng 4 năm 2023.
