Siro Promethazin Vidipha

Trong bài viết này, dược sĩ Lưu Văn Hoàng giới thiệu đến các bạn Thuốc Siro Promethazin Vidipha được sản xuất bởi Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương VIDIPHA, có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam là VD-17020-12

Thuốc Siro Promethazin Vidipha là thuốc gì?

Thành phần

Trong mỗi chai Thuốc Siro Promethazin Vidipha có chứa:

• Promethazine: 112.5mg
• Tá dược vừa đủ

Dạng bào chế: Siro

Trình bày

SĐK: VD-17020-12

Quy cách đóng gói: Hộp 1 Chai x 90ml

Xuất xứ: Việt Nam

Tác dụng của Thuốc Siro Promethazin Vidipha

Cơ chế tác dụng

Promethazin là thuốc kháng histamin H₁ toàn thân, thuộc nhóm phenothiazin với cấu trúc có chuỗi nhánh béo. Ở liều điều trị thông thường, Promethazin có tác dụng an thần rõ rệt nhờ ảnh hưởng lên hệ histaminergic và adrenergic trung ương, đồng thời, promethazin có tác dụng kháng cholinergic ngoại biên, gây ra các biểu hiện như khô miệng, táo bón hoặc bí tiểu. Ngoài ra, Promethazin còn ức chế tác dụng của adrenalin ngoại biên, có thể dẫn đến hạ huyết áp tư thế. Giống các thuốc kháng histamin khác, promethazin đối kháng cạnh tranh thuận nghịch với histamin tại các thụ thể ở da, đường hô hấp, đường tiêu hóa và tế bào máu, từ đó làm giảm phản ứng dị ứng. Promethazin cũng có tác dụng giảm ho nhẹ thông qua ức chế trung tâm ho và có khả năng giãn phế quản yếu tương tự các amin giao cảm.

Đặc điểm dược động học

Hấp thu: Sau khi uống, promethazin được hấp thu tốt qua đường tiêu hóa nhưng trải qua chuyển hóa bước đầu mạnh ở gan, dẫn đến sinh khả dụng dao động khoảng 13–40%.

Phân bố: promethazin phân bố rộng rãi trong các mô, với thể tích phân bố khoảng 15 L/kg do có tính tan cao trong lipid. Khoảng 75–80% thuốc gắn với protein huyết tương, điều này ảnh hưởng đến khả năng khuếch tán và thời gian tác dụng của thuốc.

Chuyển hóa: Promethazin được chuyển hóa mạnh tại gan, chủ yếu qua các phản ứng sulfoxid hóa và khử methyl tạo thành các chất chuyển hóa không còn hoạt tính.

Thải trừ: promethazin được bài tiết chủ yếu qua nước tiểu dưới dạng chất chuyển hóa sulfoxid, chiếm khoảng 20% liều dùng, trong khi dưới 1% liều được thải trừ nguyên vẹn, thời gian bán thải trung bình từ 10 đến 15 giờ.

Thuốc Siro Promethazin Vidipha được chỉ định trong bệnh gì?

Thuốc Siro Promethazin Vidipha được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Điều trị các biểu hiện dị ứng như mày đay, phù mạch, viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc.
• Hỗ trợ ngừa và kiểm soát phản ứng phản vệ do thuốc.
• An thần và giảm lo âu cho người lớn và trẻ trên 2 tuổi.
• Điều trị tạm thời mất ngủ ở người trưởng thành.
• Phòng và điều trị say tàu xe.

Liều dùng và cách sử dụng

Liều dùng

Người lớn

Dị ứng: 25 mg (20 mL siro) trước khi ngủ hoặc 12,5 mg (10 mL siro) trước bữa ăn và trước khi ngủ; dùng 3 lần/ngày.

Phòng say tàu xe: 25 mg (20 mL siro) uống trước khi đi 30–60 phút; có thể lặp lại sau 12 giờ nếu cần.

An thần: 12,5–50 mg (10–40 mL siro)/liều.

Mất ngủ ngắn hạn: 25 mg (20 mL siro) uống 15–30 phút trước khi ngủ; điều trị 2–5 ngày.

Trẻ em (từ 2 tuổi)

Dị ứng: 0,1 mg (0,08 mL siro)/kg/lần, tối đa 12,5 mg (10 mL siro), cách 6 giờ dùng 1 lần; hoặc 0,5 mg (0,4 mL siro)/kg/lần, tối đa 25 mg (20 mL siro) trước khi ngủ.

Buồn nôn/nôn: 0,25–1 mg (0,2–0,8 mL siro)/kg/lần, ngày dùng 2–6 lần nếu cần, tối đa 25 mg (20 mL siro)/liều.

Phòng say tàu xe: 0,5 mg (0,4 mL siro)/kg uống trước khi đi 30–60 phút, có thể lặp lại sau 12 giờ, tối đa 25 mg (20 mL siro)/lần, 2 lần/ngày.

An thần: 0,5–1 mg (0,4–0,8 mL siro)/kg/lần, cách 6 giờ dùng 1 lần nếu cần, tối đa 50 mg (40 mL siro)/liều.

Cách dùng

Thuốc Siro Promethazin Vidipha dùng uống, sử dụng cốc định liều nhựa kèm theo.

Không sử dụng Thuốc Siro Promethazin Vidipha trong trường hợp nào?

Không dùng Thuốc Siro Promethazin Vidipha cho các đối tượng sau:

• Người đang hoặc mới dùng IMAO trong 2 tuần gần đây.
• Hôn mê hoặc đang dùng thuốc ức chế thần kinh trung ương liều cao (rượu, thuốc ngủ, thuốc an thần, opioid…).
• Trẻ dưới 2 tuổi.
• Dị ứng với promethazin hoặc tá dược của thuốc.
• Tiền sử mất bạch cầu hạt.
• Bí tiểu do phì đại tiền liệt tuyến, glôcôm góc hẹp.
• Trẻ nghi mắc hội chứng Reye.

Lưu ý đặc biệt khi sử dụng thuốc

Thận trọng

Thuốc Siro Promethazin Vidipha thận trọng với bệnh nhân hen, tăng nhãn áp, phì đại tiền liệt tuyến, tắc môn vị – tá tràng.

Người cao tuổi, đặc biệt có sa sút trí tuệ hoặc tổn thương não, người động kinh, tim mạch, suy gan, suy tủy, tiểu đường cần thận trọng với Thuốc Siro Promethazin Vidipha.

Không khuyến cáo dùng Thuốc Siro Promethazin Vidipha cho trẻ có dấu hiệu hội chứng Reye, do thuốc có thể làm mờ triệu chứng thần kinh trung ương, gây nhầm lẫn trong chẩn đoán.

Tránh dùng Thuốc Siro Promethazin Vidipha cho trẻ nhỏ vì nguy cơ ức chế hô hấp, ngừng thở.

Người mắc bệnh di truyền không dung nạp fructose không nên dùng Thuốc Siro Promethazin Vidipha.

Thuốc Siro Promethazin Vidipha chứa natri bisulfit có thể gây phản ứng quá mẫn hoặc co thắt phế quản ở người nhạy cảm.

Siro Promethazin Vidipha có 0,74 g đường trắng/10 mL, nên thận trọng ở bệnh nhân đái tháo đường.

Tác dụng phụ

Thường gặp (≥1/100):

• Thần kinh: buồn ngủ, nhìn mờ.
• Da: phát ban.
• Khác: tăng tiết nhầy đặc.

Ít gặp (≥1/1.000 – <1/100):

• Thần kinh: chóng mặt, mệt, ù tai, run, mất điều hòa, kích động, co giật.
• Tim mạch: đánh trống ngực, rối loạn nhịp.
• Tiêu hóa: khô miệng, buồn nôn, nôn.

Hiếm gặp (<1/1.000):

• Thần kinh: lú lẫn, rối loạn vận động, tiểu buốt, ác mộng, kích thích bất thường, phản ứng ngoại tháp (vẹo cổ, thè lưỡi).
• Máu: giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, mất bạch cầu hạt.
• Da: nhạy sáng, viêm da, vàng da.
• Răng: khô miệng kéo dài làm tăng nguy cơ sâu răng.

Tương tác

Thuốc Siro Promethazin Vidipha có thể làm sai lệch kết quả test da, ngừng thuốc ít nhất 72 giờ trước khi thử nghiệm.

Metoclopramide: không phối hợp.

Thuốc ức chế thần kinh trung ương (rượu, opioid, thuốc ngủ): làm tăng tác dụng an thần.

Epinephrin: tác dụng alpha–adrenergic bị ức chế.

IMAO: kéo dài và tăng hiệu lực ức chế thần kinh trung ương và kháng cholinergic.

Thuốc kháng histamin phenothiazin: tăng nguy cơ tụt huyết áp, phản ứng ngoại tháp.

Beta–blocker (đặc biệt propranolol): có thể làm tăng nồng độ huyết tương, dẫn tới rối loạn nhịp, hạ huyết áp, tổn thương võng mạc.

Levodopa: giảm hiệu quả do ức chế thụ thể dopamin.

Xét nghiệm thai HCG: có thể cho kết quả sai lệch.

Test dung nạp glucose: có thể tăng glucose huyết.

Lưu ý cho phụ nữ có thai và cho con bú

Thai kỳ: chưa đủ dữ liệu an toàn; chỉ dùng Siro Promethazin Vidipha khi lợi ích lớn hơn nguy cơ.

Cho con bú: thuốc bài tiết qua sữa, có thể ức chế tiết sữa và gây kích thích bất thường ở trẻ bú mẹ; nên ngừng cho bú nếu dùng Siro Promethazin Vidipha.

Lưu ý khi sử dụng cho người lái xe và vận hành máy móc

Do gây buồn ngủ và giảm tỉnh táo, không nên sử dụng Thuốc Siro Promethazin Vidipha khi đang lái xe, làm việc trên cao hoặc vận hành thiết bị.

Quá liều và xử trí

Triệu chứng quá liều:

• Người lớn: ức chế thần kinh trung ương, hạ huyết áp, ức chế hô hấp, co giật, ngủ sâu, có thể hôn mê hoặc tử vong. Kèm theo khô miệng, giãn đồng tử, đỏ da, rối loạn tiêu hóa.
• Trẻ em: dễ gặp phản ứng kích thích nghịch thường, rối loạn vận động, ức chế hô hấp.

Xử trí:

• Đưa bệnh nhân ra nơi thoáng khí.
• Nếu tỉnh: có thể gây nôn hoặc rửa dạ dày; dùng than hoạt, thuốc tẩy muối (natri hoặc magnesi sulfat).
• Co giật: tiêm tĩnh mạch diazepam 5–10 mg (trẻ em 0,1–0,2 mg/kg).
• Nếu xuất hiện kích thích, ảo giác: dùng physostigmin 1–2 mg tĩnh mạch (trẻ em 0,02–0,04 mg/kg), tiêm chậm; có thể lặp lại sau 30–60 phút; chuẩn bị atropin phòng quá liều.
• Hạ huyết áp: truyền dịch, nếu nặng dùng noradrenalin 4–5 µg/kg/phút.
• Phản ứng ngoại tháp: tiêm biperidin 2–5 mg (trẻ em 0,04 mg/kg), có thể lặp lại sau 30 phút.
• Duy trì bài niệu và thông khí hỗ trợ khi cần thiết.

Bảo quản

Giữ Thuốc Siro Promethazin Vidipha ở nơi khô ráo, thoáng mát (<30℃), tránh ánh nắng quá mạnh từ mặt trời
Không để Thuốc Siro Promethazin Vidipha trong tầm với trẻ em

Không sử dụng Thuốc Siro Promethazin Vidipha khi quá hạn cho phép

Tài liệu tham khảo

1. Tờ Hướng dẫn sử dụng Thuốc Siro Promethazin Vidipha được Bộ Y tế phê duyệt. Xem và tải về bản PDF đầy đủ tại đây.
2. CK Le và các cộng sự (2025), Promethazine: A Review of Therapeutic Uses and Toxicity. Elsevier. Truy cập ngày 4 tháng 11 năm 2025 từ https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0736467924003251