Methotrexate Belmed 2.5mg

Trong bài viết này, dược sĩ Lưu Văn Hoàng giới thiệu đến các bạn sản phẩm thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg được sản xuất bởi Belmedpreparaty RUE, có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam là VN2-303-14.

Methotrexate Belmed 2.5mg là thuốc gì?

Thành phần

Methotrexate Belmed 2.5mg là một thuốc ức chế miễn dịch và kháng chuyển hóa, trong mỗi viên nén có chứa Methotrexate 2.5mg.

Trình bày

SĐK: VN2-303-14

Dạng bào chế: Viên nén bao phim

Quy cách đóng gói: Hộp 2 vỉ 10 viên

Xuất xứ: Việt Nam

Tác dụng của thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg

Cơ chế tác dụng

Cơ chế tác dụng của Methotrexate rất phức tạp và phụ thuộc vào liều lượng sử dụng:

• Ở liều cao (trong điều trị ung thư): Methotrexate hoạt động chủ yếu như một chất kháng folate. Nó ức chế cạnh tranh enzyme Dihydrofolate Reductase (DHFR), ngăn cản quá trình chuyển hóa axit dihydrofolic thành axit tetrahydrofolic. Đây là một đồng yếu tố thiết yếu cho quá trình tổng hợp nucleotide purine và thymidylate, từ đó làm gián đoạn quá trình tổng hợp DNA, sửa chữa và nhân lên của tế bào. Tác dụng này ảnh hưởng mạnh nhất đến các tế bào có tốc độ phân chia nhanh như tế bào ung thư, tế bào tủy xương, tế bào thai nhi và biểu mô.
• Ở liều thấp (trong điều trị bệnh tự miễn): Cơ chế tác dụng không chỉ đơn thuần là chống phân bào. Tác dụng chống viêm và ức chế miễn dịch được cho là quan trọng hơn. Ở liều thấp, Methotrexate và các chất chuyển hóa polyglutamat của nó ức chế các enzyme khác trong con đường chuyển hóa purine, đặc biệt là AICAR (5-aminoimidazole-4-carboxamide ribonucleotide) transformylase. Điều này dẫn đến sự tích tụ AICAR nội bào, làm tăng giải phóng Adenosine ra ngoại bào. Adenosine là một chất trung gian có đặc tính chống viêm mạnh, giúp điều hòa giảm hoạt động của các tế bào miễn dịch, từ đó kiểm soát quá trình viêm mạn tính trong các bệnh như viêm khớp dạng thấp.

Đặc điểm dược động học

Hấp thu: Hấp thu tốt qua đường uống ở liều thấp (<30 mg/m²), nhưng có thể không hoàn toàn và thay đổi giữa các cá thể ở liều cao hơn. Nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt được sau 1-2 giờ.

Phân bố: Khoảng 50% thuốc liên kết với protein huyết tương.

Thải trừ: Thời gian bán thải kéo dài ở bệnh nhân suy thận, làm tăng nguy cơ tích lũy và độc tính.

Thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg được chỉ định trong bệnh gì?

Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis – RA): Là một thuốc điều trị bệnh nền thay đổi bệnh (DMARD) hàng đầu, giúp giảm đau, giảm viêm, và làm chậm sự tiến triển của tổn thương khớp.

Vảy nến (Psoriasis): Chỉ định cho các trường hợp vảy nến thể mảng nặng, khó chữa, không đáp ứng với các liệu pháp khác.

Viêm khớp vảy nến (Psoriatic Arthritis): Điều trị các triệu chứng viêm khớp ở bệnh nhân vảy nến.

U sùi dạng nấm (Mycosis Fungoides): Một dạng u lympho tế bào T ở da.

Liều dùng của thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg

Cảnh báo quan trọng: lỗi liều lượng có thể gây tử vong

• Đối với các chỉ định viêm khớp và vảy nến, Methotrexate chỉ được dùng một lần mỗi tuần.
• Việc dùng sai liều thành hàng ngày thay vì hàng tuần đã được báo cáo và có thể dẫn đến các độc tính nghiêm trọng, bao gồm tử vong do ức chế tủy xương.

Liều tham khảo:

• Viêm khớp dạng thấp: Liều khởi đầu thường là 7.5 mg, uống một lần duy nhất trong tuần. Liều có thể được tăng dần để đạt hiệu quả tối ưu, nhưng thường không vượt quá 20-25 mg/tuần.
• Vảy nến: Liều khởi đầu từ 10-25 mg, uống một lần duy nhất trong tuần.

Cách dùng của thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg

Thuốc được dùng đường uống, thường uống trước bữa ăn và nuốt nguyên viên, không nhai.

Bệnh nhân nên chọn một ngày cố định trong tuần để uống thuốc (ví dụ: mỗi sáng Chủ Nhật) để tránh nhầm lẫn.

Bổ sung Acid Folic: Để giảm thiểu các tác dụng phụ (như buồn nôn, viêm miệng, độc tính trên gan), bác sĩ thường chỉ định bổ sung Acid Folic (thường là 1-5 mg/ngày) vào những ngày không dùng Methotrexate.

Không sử dụng thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg trong trường hợp nào?

Đối tượng là phụ nữ trong thai kỳ hoặc đang trong giai đoạn cho con bú.

Bệnh nhân có tình trạng suy giảm chức năng gan hoặc thận ở mức độ nặng (ví dụ: xơ gan, viêm gan đang tiến triển, hoặc có chỉ số thanh thải creatinin dưới 30 mL/phút).

Các cá nhân mắc hội chứng suy giảm miễn dịch đã được chẩn đoán.

Người có tiền sử bệnh lý về huyết học, chẳng hạn như tình trạng giảm sản tủy, giảm số lượng bạch cầu, tiểu cầu, hoặc thiếu máu ở mức độ nghiêm trọng.

Bệnh nhân có tiền sử dị ứng hoặc mẫn cảm với Methotrexate hay bất kỳ tá dược nào có trong thành phần sản phẩm.

Tình trạng lạm dụng rượu hoặc nghiện rượu mạn tính.

Lưu ý đặc biệt khi sử dụng thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg

Thận trọng

Độc tính trên gan (Hepatotoxicity): Sử dụng lâu dài có thể gây xơ hóa gan, xơ gan, ngay cả khi không có triệu chứng. Nguy cơ tăng lên ở người nghiện rượu, béo phì, đái tháo đường. Cần theo dõi men gan định kỳ.

Tác dụng phụ

Thường gặp: Buồn nôn, nôn, viêm miệng (lở miệng), chán ăn, tăng men gan, mệt mỏi, rụng tóc.

Ít gặp: Giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, tiêu chảy, ngứa, xơ phổi.

Hiếm gặp: Trầm cảm, lú lẫn, suy thận, loét âm đạo, liệt dương.

Tương tác

NSAIDs (Thuốc chống viêm không steroid): Dùng đồng thời có thể làm giảm sự thải trừ của Methotrexate qua thận, làm tăng nồng độ và độc tính của thuốc.

Kháng sinh:

• Trimethoprim (trong Cotrimoxazole): Tăng nguy cơ ức chế tủy xương do cùng tác dụng kháng folate.
• Penicillins và Ciprofloxacin: Có thể làm giảm độ thanh thải của Methotrexate.

Probenecid: Làm giảm đáng kể sự bài tiết của Methotrexate ở ống thận, gây tăng độc tính.

Thuốc ức chế bơm proton (PPIs): Ở liều cao, có thể làm tăng nồng độ Methotrexate.

Lưu ý khi sử dụng cho phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú

Phụ nữ có thai: Chống chỉ định tuyệt đối.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản: Phải sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong suốt quá trình điều trị và ít nhất một chu kỳ rụng trứng sau khi ngừng thuốc.

Nam giới: Phải sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong khi điều trị và ít nhất 3 tháng sau liều cuối cùng.

Cho con bú: Thuốc bài tiết vào sữa mẹ, chống chỉ định cho phụ nữ đang cho con bú.

Lưu ý khi sử dụng cho người lái xe và vận hành máy móc

Thuốc có thể gây các tác dụng phụ như chóng mặt, mệt mỏi, lú lẫn, do đó, cần thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.

Quá liều và xử trí

Quá liều Methotrexate là một cấp cứu y tế. Thuốc giải độc đặc hiệu là Leucovorin (Calci folinat), cần được dùng càng sớm càng tốt để trung hòa độc tính.

Bảo quản

Bảo quản Methotrexate Belmed 2.5mg ở nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ dưới 30°C, tránh ánh sáng trực tiếp.

Sản phẩm tương tự thuốc Methotrexate Belmed 2.5mg

Methocel 2.5 Celon Labs chứa hoạt chất Methotrexate 2.5mg, sản xuất bởi Celon Laboratories Pvt. Ltd. – Ấn Độ.

Tài liệu tham khảo

Wanying Wang, Hua Zhou. Side effects of methotrexate therapy for rheumatoid arthritis: A systematic review, truy cập ngày 25 tháng 08 năm 2025 từ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30243154/