Metformin 850mg Tipharco

Trong bài viết này, dược sĩ Lưu Văn Hoàng giới thiệu đến các bạn sản phẩm thuốc Metformin 850mg Tipharco được sản xuất bởi Công ty Cổ phần Dược phẩm Tipharco, có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam là 893110294000 (VD-34246-20).

Metformin 850mg Tipharco là thuốc gì?

Thành phần

Metformin 850mg Tipharco là một thuốc hạ đường huyết đường uống, mỗi viên nén chứa:

• Metformin hydrochloride: 850mg
• Tá dược: Vừa đủ 1 viên.

Trình bày

SĐK: 893110294000 (VD-34246-20)

Dạng bào chế: Viên nén bao phim

Quy cách đóng gói: Hộp 4 vỉ x 15 viên

Xuất xứ: Việt Nam

Tác dụng của thuốc Metformin 850mg Tipharco

Cơ chế tác dụng

Metformin là một thuốc chống tăng đường huyết, giúp cải thiện khả năng dung nạp glucose ở bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2, làm giảm cả nồng độ glucose huyết cơ bản và sau bữa ăn. Cơ chế tác dụng của thuốc phức tạp và đa chiều, khác biệt hoàn toàn so với nhóm sulfonylurea, chủ yếu thông qua ba cơ chế chính:

• Ức chế sản xuất glucose tại gan: Đây là cơ chế quan trọng nhất. Metformin làm giảm đáng kể quá trình tân tạo glucose (gluconeogenesis) và ly giải glycogen (glycogenolysis) ở gan, từ đó giảm lượng đường mà gan đưa vào máu.
• Tăng nhạy cảm của insulin ở mô ngoại vi: Thuốc cải thiện độ nhạy của các thụ thể insulin tại các mô đích như cơ và mỡ. Điều này giúp các tế bào sử dụng glucose từ máu một cách hiệu quả hơn, làm giảm tình trạng kháng insulin, vốn là cốt lõi của bệnh sinh đái tháo đường tuýp 2.
• Làm chậm hấp thu glucose tại ruột: Metformin làm giảm tốc độ và mức độ hấp thu glucose từ thức ăn ở đường tiêu hóa.

Một đặc điểm dược lý quan trọng là Metformin không kích thích tế bào beta của tuyến tụy tiết ra insulin. Do đó, khi sử dụng đơn trị liệu, thuốc không gây ra các cơn hạ đường huyết và cũng không gây tăng insulin máu.

Đặc điểm dược động học

Hấp thu: Metformin được hấp thu chậm và không hoàn toàn qua đường tiêu hóa. Sinh khả dụng tuyệt đối khoảng 50-60%. Thức ăn có thể làm giảm nhẹ mức độ và tốc độ hấp thu.

Phân bố: Thuốc liên kết không đáng kể với protein huyết tương và phân bố nhanh chóng vào các mô và dịch cơ thể, bao gồm cả hồng cầu.

Về mặt chuyển hóa, Metformin không được xử lý tại gan.

Thải trừ: Thuốc được thải trừ chủ yếu qua thận ở dạng không đổi. Khoảng 90% liều dùng được đào thải qua đường tiểu trong vòng 24 giờ. Ở bệnh nhân suy thận, độ thanh thải của thuốc giảm, dẫn đến nguy cơ tích lũy và tăng nồng độ trong huyết tương.

Thuốc Metformin 850mg Tipharco được chỉ định trong bệnh gì?

Thuốc Metformin 850mg Tipharco được chỉ định là lựa chọn đầu tay trong điều trị đái tháo đường tuýp 2 ở người lớn, đặc biệt ở những bệnh nhân thừa cân, khi chế độ ăn và luyện tập thể chất đơn thuần không đủ để kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả.

Thuốc có thể được sử dụng dưới dạng đơn trị liệu hoặc phối hợp với các thuốc điều trị đái tháo đường đường uống khác (như sulfonylurea, TZD, DPP-4i, SGLT2i) hoặc với insulin để tăng cường hiệu quả kiểm soát đường huyết.

Liều dùng của thuốc Metformin 850mg Tipharco

Liều lượng của Metformin cần được cá thể hóa dựa trên hiệu quả và khả năng dung nạp của từng bệnh nhân và không vượt quá liều tối đa khuyến cáo là 2550 mg/ngày.

• Người lớn:
  • Liều khởi đầu thông thường là 850mg/lần, 1 lần/ngày, uống vào bữa ăn sáng.
  • Sau mỗi 1-2 tuần, liều có thể được điều chỉnh tăng dần dựa trên kết quả đo đường huyết cho đến khi đạt được liều đáp ứng.
  • Liều duy trì thường là 850mg/lần, 2 lần/ngày (sáng và tối).
• Người cao tuổi: Cần thận trọng khi dùng liều, nên bắt đầu ở mức liều thấp và theo dõi chặt chẽ chức năng thận.
• Bệnh nhân suy thận: Chống chỉ định ở bệnh nhân có độ lọc cầu thận ước tính (eGFR) < 30 mL/phút/1,73 m². Cần đánh giá kỹ lợi ích và nguy cơ nếu eGFR trong khoảng 30-45 mL/phút/1,73 m².

Cách dùng của thuốc Metformin 850mg Tipharco

Thuốc được dùng bằng đường uống. Để giảm thiểu các tác dụng không mong muốn trên đường tiêu hóa, bệnh nhân nên uống thuốc cùng với hoặc ngay sau bữa ăn.

Không sử dụng thuốc Metformin 850mg Tipharco trong trường hợp nào?

Quá mẫn với Metformin hydrochloride hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc Metformin 850mg Tipharco.

Nhiễm toan chuyển hóa cấp tính hoặc mạn tính, bao gồm cả nhiễm toan ceton do đái tháo đường.

Suy thận nặng (eGFR < 30 mL/phút/1,73 m²).

Các tình trạng cấp tính có nguy cơ làm thay đổi chức năng thận như: mất nước, nhiễm trùng nặng, sốc.

Tình trạng suy giảm chức năng gan, nhiễm độc rượu cấp tính hoặc lạm dụng rượu mạn tính.

Suy tim mất bù, nhồi máu cơ tim cấp, suy hô hấp hoặc các tình trạng bệnh lý khác liên quan đến thiếu oxy mô.

Lưu ý đặc biệt khi sử dụng thuốc Metformin 850mg Tipharco

Thận trọng

Cảnh báo quan trọng nhất: nhiễm toan acid lactic (lactic acidosis)

• Đây là một biến chứng chuyển hóa cực kỳ hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng và có tỷ lệ tử vong cao nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nguy cơ này liên quan đến sự tích lũy Metformin trong cơ thể.
• Các yếu tố nguy cơ chính làm tăng khả năng nhiễm toan acid lactic bao gồm: suy giảm chức năng thận (yếu tố quan trọng nhất), suy gan, nghiện rượu, suy tim sung huyết không ổn định, và bất kỳ tình trạng nào gây thiếu oxy mô (như nhiễm trùng huyết, sốc).
• Bệnh nhân cần được hướng dẫn để nhận biết các triệu chứng sớm như mệt mỏi, đau cơ, khó thở, buồn ngủ và đau bụng. Nếu nghi ngờ, phải ngưng thuốc ngay lập tức và tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp.

Tác dụng phụ

Rất phổ biến/Thường gặp (ảnh hưởng >1/10 hoặc >1/100 người dùng):

• Trên hệ tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng, chán ăn và có vị kim loại trong miệng. Đây là những tác dụng phụ phổ biến nhất, thường xảy ra khi bắt đầu điều trị. Các triệu chứng này thường có tính chất tạm thời và sẽ giảm dần theo thời gian.

Ít gặp:

• Trên chuyển hóa: Giảm hấp thu vitamin B12 khi sử dụng kéo dài, có thể dẫn đến thiếu máu hồng cầu khổng lồ.

Rất hiếm gặp (ảnh hưởng <1/10.000 người dùng):

• Nhiễm toan acid lactic.
• Biểu hiện dị ứng da: ban đỏ, ngứa, mày đay.

Tương tác

Thuốc cản quang chứa iod: Phải tạm ngưng Metformin trước và trong 48 giờ sau khi thực hiện các thủ thuật chẩn đoán hình ảnh có sử dụng thuốc cản quang chứa iod để tránh nguy cơ suy thận cấp.

Việc sử dụng rượu đồng thời với thuốc sẽ làm gia tăng đáng kể nguy cơ bị nhiễm toan acid lactic, một biến chứng rất nguy hiểm.

Các thuốc ảnh hưởng đến chức năng thận (NSAIDs, ACEI, ARB): Có thể làm giảm chức năng thận, tăng nguy cơ tích lũy Metformin.

Lưu ý khi sử dụng cho phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú

Phụ nữ có thai: Metformin bị chống chỉ định. Insulin là liệu pháp được ưu tiên để kiểm soát đường huyết trong suốt thai kỳ.

Bà mẹ cho con bú: Cần cân nhắc giữa lợi ích của việc cho con bú và lợi ích của việc điều trị cho mẹ để quyết định ngưng cho con bú hay ngưng dùng Metformin.

Lưu ý khi sử dụng cho người lái xe và vận hành máy móc

Metformin đơn trị liệu không gây hạ đường huyết và do đó không ảnh hưởng đến khả năng lái xe hay vận hành máy móc, tuy nhiên, cần thận trọng khi phối hợp với các thuốc hạ đường huyết khác có nguy cơ gây hạ đường huyết.

Quá liều và xử trí

Uống Metformin liều cao (lên đến 85g) không gây hạ đường huyết, nhưng có thể dẫn đến nhiễm toan acid lactic. Đây là một tình trạng cấp cứu y tế và đòi hỏi phải nhập viện ngay lập tức. Phương pháp hiệu quả nhất để loại bỏ lactate và Metformin ra khỏi cơ thể là thẩm tách máu (lọc máu).

Bảo quản

Bảo quản thuốc Metformin 850mg Tipharco ở nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ dưới 30°C, tránh ánh sáng trực tiếp và để xa tầm tay trẻ em.

Sản phẩm tương tự thuốc Metformin 850mg Tipharco

Trên thị trường có nhiều sản phẩm chứa hoạt chất Metformin hydrochloride 850mg. Một trong những sản phẩm phổ biến là thuốc Metformin Stella 850mg, do công ty Stellapharm sản xuất, có cùng hoạt chất, hàm lượng và chỉ định tương tự như Metformin 850mg Tipharco.

Tài liệu tham khảo

Traci E LaMoia, Gerald I Shulman. Cellular and Molecular Mechanisms of Metformin Action, truy cập ngày 27 tháng 08 năm 2025 từ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32897388/