Trong bài viết này, dược sĩ Lưu Văn Hoàng giới thiệu đến các bạn sản phẩm thuốc Axcel Hydrocortisone Cream được sản xuất bởi Kotra Pharma (M) Sdn. Bhd., có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam là VN-9521-10.
Axcel Hydrocortisone Cream là thuốc gì?
Thành phần
Hoạt chất chính: Hydrocortisone 1% (w/w). Mỗi 15g kem Axcel Hydrocortisone Cream chứa 0.15g Hydrocortisone.
Trình bày
SĐK: VN-9521-10
Dạng bào chế: Kem
Quy cách đóng gói: Hộp 1 tuýp 15g
Xuất xứ: Malaysia

Tác dụng của thuốc Axcel Hydrocortisone Cream
Cơ chế tác dụng
Hydrocortisone là một glucocorticoid, tác động thông qua cơ chế phân tử phức tạp để kiểm soát quá trình viêm. Khi thấm vào tế bào da, Hydrocortisone liên kết với các thụ thể glucocorticoid (GR) trong bào tương. Phức hợp này sau đó di chuyển vào nhân tế bào và tương tác với DNA, dẫn đến hai tác động chính:
- Tăng biểu hiện gen kháng viêm: Kích thích sản xuất các protein kháng viêm như lipocortin-1 (annexin A1), chất này ức chế enzyme phospholipase A2, từ đó ngăn chặn chuỗi chuyển hóa acid arachidonic, làm giảm sự tổng hợp các chất trung gian gây viêm mạnh như prostaglandin và leukotriene.
- Ức chế biểu hiện gen tiền viêm: Ức chế hoạt động của các yếu tố phiên mã quan trọng như NF-κB (yếu tố hạt nhân kappa B) và AP-1, làm giảm sản xuất các cytokine, chemokine và enzyme gây viêm (ví dụ: TNF-α, IL-1, IL-6).
Ngoài ra, Hydrocortisone còn gây co mạch tại chỗ, giúp giảm sưng và đỏ da bằng cách giảm lưu lượng máu và tính thấm mao mạch tại vùng da bị viêm. Tác dụng chống ngứa của thuốc được cho là thông qua việc ổn định màng tế bào mast, ngăn chặn sự giải phóng histamine và các chất trung gian gây ngứa khác.
Đặc điểm dược động học
Hấp thu: Mức độ hấp thu của Hydrocortisone qua da phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Tình trạng da: Da bị tổn thương, viêm hoặc mỏng sẽ làm tăng khả năng hấp thu.
- Vị trí bôi: Các vùng da mỏng và có độ ẩm cao như mặt, nách, bẹn, vùng sinh dục có tỷ lệ hấp thu cao hơn đáng kể so với vùng da dày như lòng bàn tay, lòng bàn chân.
- Phương pháp sử dụng: Việc băng kín vùng da sau khi bôi thuốc (occlusive dressing) có thể làm tăng sự hydrat hóa lớp sừng và tăng hấp thu thuốc lên gấp 10 lần, có thể dẫn đến tác dụng toàn thân.
Phân bố: Sau khi được hấp thu vào tuần hoàn chung, khoảng 90% Hydrocortisone liên kết với protein huyết tương, chủ yếu là globulin liên kết corticosteroid (CBG) và albumin.
Chuyển hóa: Thuốc được chuyển hóa chủ yếu tại gan thành các chất không có hoạt tính như tetrahydrocortisone và tetrahydrocortisol.
Thải trừ: Các chất chuyển hóa được thải trừ qua nước tiểu, phần lớn ở dạng liên hợp glucuronide.
Thuốc Axcel Hydrocortisone Cream được chỉ định trong bệnh gì?
Với hiệu lực thấp, Axcel Hydrocortisone Cream là lựa chọn an toàn và hiệu quả cho các tình trạng viêm da không nhiễm trùng, mức độ nhẹ đến trung bình, bao gồm:
- Các dạng chàm (Eczema): Viêm da cơ địa (chàm thể tạng) ở trẻ em và người lớn, eczema dạng đồng xu, tổ đỉa (eczema ở tay và chân), viêm da tiết bã.
- Viêm da tiếp xúc: Viêm da tiếp xúc dị ứng hoặc kích ứng do hóa chất, mỹ phẩm, kim loại…
- Phản ứng da khác: Vết côn trùng cắn, phát ban không đặc hiệu, hăm da ở vùng nếp gấp.
- Giảm ngứa: Ngứa không đặc hiệu ở vùng hậu môn, sinh dục (sử dụng ngắn ngày).
- Các bệnh da khác: Viêm bì thần kinh, liken phẳng.
Liều dùng của thuốc Axcel Hydrocortisone Cream
Bôi một lớp kem mỏng lên vùng da bị ảnh hưởng từ 2 đến 3 lần mỗi ngày. Khi các triệu chứng được cải thiện, có thể giảm tần suất xuống 1-2 lần/ngày. Không nên sử dụng liên tục quá 7-14 ngày mà không có sự tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Cách dùng của thuốc Axcel Hydrocortisone Cream
Rửa sạch và lau khô nhẹ nhàng vùng da cần điều trị.
Lấy một lượng kem vừa đủ (ví dụ, một lượng bằng đốt ngón tay trỏ có thể đủ cho một vùng da rộng bằng hai lòng bàn tay).
Thoa nhẹ nhàng thành một lớp mỏng, đều trên da cho đến khi kem thấm hết.
Rửa tay sau khi bôi thuốc, trừ khi vùng điều trị là ở tay.
Tránh băng kín vùng da bôi thuốc trừ khi có chỉ định cụ thể của bác sĩ, vì điều này làm tăng nguy cơ hấp thu toàn thân và tác dụng phụ.
Không sử dụng thuốc Axcel Hydrocortisone Cream trong trường hợp nào?
Quá mẫn với Hydrocortisone hoặc bất kỳ thành phần nào của tá dược.
Tổn thương da do nhiễm trùng chưa được điều trị đặc hiệu:
- Nhiễm virus: Herpes simplex, thủy đậu, zona.
- Nhiễm nấm: Lang ben, hắc lào, nấm candida da.
- Nhiễm vi khuẩn: Chốc lở, viêm nang lông.
- Lao da.
Tình trạng mụn trứng cá và bệnh rosacea (chứng đỏ mặt).
Viêm da quanh miệng.
Không bôi thuốc vào tai nếu màng nhĩ bị thủng.
Lưu ý đặc biệt khi sử dụng thuốc Axcel Hydrocortisone Cream
Thận trọng
Thời gian sử dụng: Đây là điểm cảnh báo quan trọng nhất. Nếu tình trạng da không cải thiện sau 7 ngày, cần ngưng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ để đánh giá lại chẩn đoán.
Phạm vi sử dụng: Không bôi thuốc trên diện rộng. Việc sử dụng trên một vùng da lớn làm tăng nguy cơ hấp thu toàn thân, có thể gây ức chế trục dưới đồi – tuyến yên – thượng thận (HPA), đặc biệt ở trẻ em.
Vị trí nhạy cảm: Hết sức thận trọng khi dùng trên các vùng da mỏng như mặt, mí mắt, nách, bẹn và vùng sinh dục. Sử dụng ở những vị trí này làm tăng nguy cơ tác dụng phụ tại chỗ như teo da, rạn da. Tránh để thuốc tiếp xúc với mắt.
Tác dụng phụ
Các tác dụng phụ của Axcel Hydrocortisone Cream chủ yếu là tại chỗ và thường liên quan đến việc sử dụng không đúng cách (kéo dài, băng kín, bôi trên diện rộng).
- Tại chỗ (Thường gặp hơn):
- Cảm giác nóng rát, châm chích, ngứa hoặc khô da tại vị trí bôi.
- Khi dùng kéo dài: Teo da, mỏng da, rạn da (striae), giãn mao mạch, xuất hiện các đốm xuất huyết dưới da.
- Mụn trứng cá do steroid, viêm da quanh miệng, phát ban dạng trứng cá đỏ.
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng da thứ phát.
- Toàn thân (Hiếm gặp, liên quan đến sự hấp thu đáng kể):
- Ức chế trục HPA, biểu hiện qua hội chứng Cushing (mặt tròn, tích tụ mỡ ở thân), tăng đường huyết, và đường niệu. Trẻ em có nguy cơ cao hơn và có thể bị chậm phát triển.
Tương tác
Tương tác thuốc có ý nghĩa lâm sàng rất hiếm gặp đối với corticosteroid tại chỗ hiệu lực thấp như Hydrocortisone. Tuy nhiên, nếu thuốc được hấp thu toàn thân với lượng lớn, cần thận trọng khi dùng đồng thời với các thuốc có thể ảnh hưởng đến chuyển hóa của steroid.
Lưu ý khi sử dụng cho phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú
Phụ nữ có thai: Độ an toàn chưa được thiết lập đầy đủ. Chỉ nên sử dụng khi lợi ích cho mẹ vượt trội nguy cơ tiềm ẩn cho thai nhi, và cần dùng ở liều thấp nhất, trong thời gian ngắn nhất, trên diện tích da nhỏ nhất.
Phụ nữ cho con bú: Chưa rõ Hydrocortisone bôi ngoài da có bài tiết vào sữa mẹ hay không. Thận trọng khi sử dụng và tránh bôi thuốc lên vùng ngực để ngăn trẻ nuốt phải.
Lưu ý khi sử dụng cho người lái xe và vận hành máy móc
Thuốc không gây ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến khả năng lái xe và vận hành máy móc.
Quá liều và xử trí
Quá liều cấp tính khi dùng tại chỗ rất khó xảy ra. Tuy nhiên, sử dụng sai cách kéo dài (quá liều mạn tính) có thể dẫn đến các triệu chứng của cường vỏ thượng thận (hội chứng Cushing). Trong trường hợp này, cần ngưng thuốc từ từ dưới sự giám sát y tế.
Bảo quản
Bảo quản thuốc Axcel Hydrocortisone Cream ở nhiệt độ dưới 30°C, nơi khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp.
Sản phẩm tương tự thuốc Axcel Hydrocortisone Cream
Hydrocortison 1% VCP: Được sản xuất bởi Công ty Cổ phần Dược phẩm VCP (Việt Nam), SĐK: VD-33641-19. Sản phẩm này cũng được chỉ định để điều trị các tình trạng viêm da, dị ứng da đáp ứng với corticosteroid tại chỗ.
Tài liệu tham khảo
Kerryn A Greive, Tanya M Barnes. Increased bioavailability of hydrocortisone dissolved in a cream base, truy cập ngày 22 tháng 08 năm 2025 từ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24372079/
Dương –
Kem này không nên dùng dài ngày quá